Bouwlokaal sprak met samenwerkingspartner Frank van der Noll, waarderingsspecialist en partner bij Berghout+MAS Accountants & Adviseurs.   

De start: uitspreken van verwachtingen 

De wijze waarop de partijen met elkaar praten is van groot belang voor het slagen van de overname of opvolging. Zijn de huidige eigenaren en de opvolgers in staat met open vizier hun verwachtingen en belangen uit te spreken, dan is de kans van slagen het grootst. Breng daarom alle partijen tegelijk aan tafel, en laat ze hun verwachtingen en wensen ten aanzien van hun toekomst en het bedrijf uitspreken. Het beste is om dit gesprek te voeren onder begeleiding van een deskundige, de moderator. Natuurlijk moet die financieel-technisch geschoold zijn, maar net zo belangrijk is zijn of haar vermogen om de deelnemers vrijuit te laten spreken, zich comfortabel te laten voelen.  

Stappenplan 

Als de partijen van elkaar weten wat hun wensen en verwachtingen zijn, en ze hebben elkaar daarin erkend, dan is het tijd om een stappenplan te maken. Hoe gaat de weg naar het eindresultaat er uit zien? Onder leiding van de moderator wordt die weg uitgestippeld.   

Basisscenario 

De eerste stap is het formuleren van de verwachting van de verkopers of de kopers: het basisscenario. Bijvoorbeeld : ”wij denken dat het bedrijf de komende jaren 20 % gaat groeien”. Op grond van die verwachting kan een prognose met geldstromen voor de komende jaren worden gemaakt.   

Alternatieve scenario’s  

De volgende stap is om die basisverwachting te testen. Waar is die verwachting op gebaseerd? Wat gebeurt er als er bijvoorbeeld een klant vertrekt die voor 50% van de omzet zorgt? Wat gebeurt er als er een partner vertrekt die 80% van de opdrachten binnenhaalt? Beide situaties vormen een risico voor het bedrijf en de bestaande geldstromen. Houdt het basisscenario stand als die risico’s realiteit worden? Het is verstandig om voor die situaties alternatieve scenario’s te ontwikkelen.  

Waardeberekening 

De verschillende scenario’s worden vervolgens naast elkaar gelegd en geanalyseerd. Daarbij worden ook de benodigde investeringen en het werkkapitaal opgenomen. Op die manier kan er een prognose worden gemaakt van de toekomstige geldstromen van het bedrijf. Daarna wordt via de Discounted Cash Flow-methode de economische waarde berekend voor alle scenario’s. Wanneer tussen verkopers en kopers overeenstemming is ontstaan over de bandbreedte van de uitkomsten, kunnen onderhandelingen plaatsvinden over de prijs.   

Toekomstgericht kijken 

Essentieel is dat de waarde op deze manier toekomstgericht wordt bepaald, en niet op basis van historische resultaten. Wat het bedrijf in het verleden gepresteerd heeft, is maar in beperkte mate bepalend voor de toekomst. De geldstromen worden dus vooruitkijkend bepaald. De verschillende scenario’s laten zien wat het bedrijf in de toekomst zou kunnen gaan doen. Dat geeft een goed perspectief en reële toekomstverwachtingen. Op die manier kan de strategie van het bedrijf gefundeerd gericht worden op waardecreatie: een gezamenlijk doel voor huidige partners en opvolgers bij een architectenbureau.   

Vervolg 

Dit hele proces wordt vastgelegd in een waarderingsrapport, dat de onderlegger is voor de eigendomsoverdracht. Omdat het waarderingsrapport toekomstgericht is, kan het gedurende een aantal jaren werken als referentie. Bij toekomstige aandelentransacties kan het eenvoudig worden geactualiseerd. Zo reikt het proces van waardebepaling verder dan de actualiteit en draagt het bij aan de continuïteit en stabiliteit van de onderneming.